اختلال شخصیت مرزی
ویژگی اصلی این اختلال که از اوایل بزرگسالی آغاز می شود، عدم ثبات در روابط فردی، خویشتن شناسی و عواطف می باشد. در اختلال شخصیت مرزی، افراد احساس نوعی خلأ میکنند بهگونهای که انگار ترک و طرد شدهاند و روابط عاطفی و احساساتشان از ثبات برخوردار نیست.
این اختلال شامل الگویی از بیثباتی در روابط بین فردی، واکنش هیجانی، خودانگاره و تکانشی بودن است. فردی که شخصیت مرزی دارد ممکن است به خاطر اجتناب از ترک شدن (واقعی یا خیالی) از دیگران فاصله بگیرد، رفتارهای خودکشی مکرری دارد، خشم شدید و نامناسب نشان میدهد و احساس عمیق و مزمن پوچی میکند.
اختلالات شخصیت
مبتلایان به این اختلال شکنندهاند، حساسیت مفرط به طرد شدن دارند و ممکن است واکنشهای هیجانیشان بسیار نامتناسب با محیط باشد.
افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی حداقل در دو زمینه که بهصورت بالقوه به خود صدمه میزنند، تکانشگری نشان میدهند. امکان دارد آنها قماربازی کنند، غیرمسئولانه خرج کنند، پرخوری کنند، سوءمصرف مواد داشته باشند، به آمیزش جنسی ناامن بپردازند، یا بیپروا رانندگی کنند. افراد مبتلا به این اختلال، رفتار، ژستها، یا تهدیدهای خودکشیگرای مکرر، یا رفتار جرح خویشتن نشان میدهند.
خودکشی به انجام رسیده در ۸ تا ۱۰ درصد این افراد روی میدهد و اعمال جرح خویشتن (مثل بریدن یا سوزاندن) و تهدیدها و اقدامات خودکشی بسیار شایع هستند.
علایم:
این اختلال الگوی نافذی از بی ثباتی در روابط بین فردی، خود انگاره، عواطف وتکانش گری بارز در زمینه های مختلف بوده، حداقل پنج مورد از موارد ذیل در افراد مبتلا مشاهده می شود:
- کوشش های بی وقفه برای اجتناب از طرد و رها شدگی واقعی یا خیالی
- روابط بین فردی بی ثبات و پر شور و هیجان بین دو قطب آرمانی سازی و بی ارزش نمایی
- اختلال هویتی، بی ثبات بودن دایم و بارز خودانگاره یا احساس فرد در مورد خویش
- تکانش گری حداقل در دو حوزه آسیب زا، ولخرجی، رابطه جنسی، سوء مصرف مواد، بی احتیاطی در رانندگی، پر خوری
- اقدام، ژست، یا تهدید به خودکشی و یا خودزنی مکرر
- بی ثباتی عاطفی، احساس ملال و دلتنگی شدید دوره ای، تحریک پذیری، اضطراب چند ساعته یا چندین روزه
- احساس پوچی مزمن
- خشم شدید و نامتناسب یا دشواری در کنترل خشم، بروز مکرر تند خویی، خشم پیاپی و مستمر، نزاع های متعدد
- افکار پارانویید یا علایم تجزیه ای گذرا در مواقع استرس
- شکلگیری و روند اختلال مرزی
تغییرپذیری زیادی در روند اختلال شخصیت مرزی وجود دارد. رایجترین الگو، الگوی بیثباتی مزمن در اوایل بزرگسالی، همراه با دورههای عدم کنترل عاطفی و تکانشی جدی و سطوح بالای استفاده از منابع سلامتی و بهداشت روانی است.
ابتلا به این اختلال در جوانی از همه بیشتر است و بهتدریج با افزایش سن، کاهش مییابد. گرچه گرایش به هیجانات شدید، تکانشگری و شدت در روابط اغلب دائمی است، اما افرادی که در مداخلهٔ درمانی شرکت میکنند اغلب گاهی در طول سال اول، بهبود نشان میدهد.
اکثر افراد مبتلا به این اختلال در ۳۰ تا ۴۰ سالگی و ۴۰ تا ۵۰ سالگی، ثبات بیشتری در روابط و عملکرد شغلی خود کسب میکنند. تحقیقات پیگیری افرادی که از طریق کلینیکهای بهداشت روانی سرپایی شناسایی شدهاند، نشان میدهد.
درمان اختلال شخصیت مرزی
رواندرمانی مهمترین درمان برای اختلال شخصیت مرزی است.
درمان شناختی رفتاری: این درمان به افراد مبتلا به BPD کمک میکنند باورهای هستهای یا رفتارهایی را که در زیربنای برداشت نادرست از خویشتن، دیگران و روابط وجود دارند را شناسایی و تغییر دهند. درمان شناختی رفتاری میتواند به کاهش نشانههای اضطرابی و خلق و رفتارهای خودزنی و خودکشی کمک کند.
رفتار درمانی دیالکتیک: این درمان با بهرهگیری از بهوشیاری (ذهن آگاهی) به بیمار کمک میکند تا از هیجانات خود و موقعیتی که در آن قرار دارد آگاه شود. این روش همچنین مهارتهای کنترل هیجانهای شدید را بیمار آموزش میدهد، رفتاری خودتخریبگر را کاهش میدهد و روابط این بیماران را بهبود میبخشد.
طرحواره درمانی: این درمان با بهرهگیری از بهوشیاری (ذهن آگاهی) به بیمار کمک میکند تا از هیجانات خود و موقعیتی که در آن قرار دارد آگاه شود. این روش همچنین مهارتهای کنترل هیجانهای شدید را بیمار آموزش میدهد، رفتاری خودتخریبگر را کاهش میدهد و روابط این بیماران را بهبود میبخشد.
